Силниот земјотрес што ги погоди Турција и Сирија е голема непознаница, изјави Драган Миловановиќ, професор на Рударско-геолошкиот факултет. Ослободена е голема количина на енергија, па последиците од овие земјотреси може да се почувствуваат и на Балканот. Како превентивна мерка треба да бидеме подготвени и да знаеме како да се однесуваме во случај на земјотрес, рече Миловановиќ.
Зборувајќи за разорниот земјотрес што ги погоди Турција и Сирија, рече дека земјотресите се случуваат кога едната од потешките плочи ќе се повлече под другата, кога се акумулира огромно количество енергија.
„Интензитетот на земјотресот зависи и од длабочината на која се случува. Овој беше плитко, затоа енергијата се ослободуваше многу побрзо и излезе на површина. Зависи и од составот на карпите, составот на областа. Во овој случај отиде во правец да биде многу силен“, објаснува Миловановиќ.
Околу 22.000 земјотреси во 2022 година се регистрирани во регионот на Анадолија. На прашањето дали може да се предвиди дека земјотресот во Турција и Сирија ќе биде силен, Миловановиќ изјави дека ова подрачје е „оса“, односно област предвидена за земјотреси според геолошката структура.
“Имало и ќе има голем број земјотреси. Ова е за очекување. Останува само неможноста да се предвиди кога и во кој дел ќе се случи земјотресот. Се наоѓаме во алпско-хималајскиот појас кој започнува од нас и оди преку Белград, Грција, Турција до Хималаите. Има поинтензивна тектонска активност“, вели Миловановиќ.
Тој нагласува и дека земјотреси не може да се спречат, но може да се очекуваат, не знаејќи кога и со каков интензитет. „Тоа се големи и тешки приказни, ангажман на огромен број луѓе, големи инструменти. Станува збор за области кои се протегаат на илјадници километри. Немате можност да ја измерите акумулацијата на енергија, но имате индиректни показатели“, вели Миловановиќ.
Тој во утринската програма на РТС посочува дека е важно да се информираме како да се однесуваме во случај на земјотрес, како и да го заштитиме подрачјето во кое живееме од вакви земјотреси.
Турција е многу ризична област. Во земјотресот во 1999 година, загинаа 18.000 луѓе. На прашањето дали може да се очекуваат уште земјотреси на тоа подрачје, Миловановиќ вели дека според статистичките податоци најчесто се случува еден силен земјотрес, а потоа се смирува.
„Се случува да се повтори, не многу пати, но главно акумулираната енергија бара соодветно време.
Тој посочува дека на Балканот има причина за загриженост поради оваа сеизмичка активност, но дека тоа е голема непознаница. „Ослободена е голема количина на енергија. Тоа не е простор што може да се дефинира со автопат или граница од 100 метри. Тоа се стотици километри. Тоа не е хомогена почва, тоа е многу сложено“, истакнува Миловановиќ.
Според него, превенција е да се биде подготвен во секое време, да се знае како да се однесува при земјотрес и да се живее на најбезбедно можно место.
„На нашите простори имаше земјотреси од пет до шест степени според Рихтеровата скала, кои предизвикаа големи проблеми“, вели Миловановиќ и заклучува дека најважното нешто што треба да се подготви за вакви случаи е образованието, но и одговорноста.
